اجزا و ساختار صورت سود و زیان

صورت سود و زیان مانند یک فیلم عمل می‌کند و وضعیت درآمد و هزینه شرکت را برای یک دوره مالی نشان می‌دهد که این دوره می‌تواند یک ساله، شش ماهه، سه ماهه و حتی ماهانه باشد. بر اساس ساختار کلی تهیه سود و زیان، مفاهیم ذیل خلاصه وار تشریح می‌شوند.

درآمد

مبالغی که یک واحد تجاری از محل فروش محصولات یا ارائه خدمات به دست می‌آورد، به عنوان درآمد تلقی می‌شوند (درآمد به هیچ وجه به معنای نقدینگی نیست). برهمین اساس، درآمد با این تعریف فقط شامل محصولات اصلی واحد تجاری است و درآمد حاصل از فعالیت های جانبی به عنوان سایر درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی شناسایی و درسرفصل دیگری ثبت می‌شود.

قیمت تمام شده کالای فروش رفته

درواقع این سرفصل دارای ماهیت هزینه است و قیمت تمام شده کلیه اقلامی است که از موجودی کالای شرکت در طول یک دوره فروخته می‌شوند. لازم به ذکر است که در این بخش به صورت مجزا هزینه های مواد، سربار و دستمزد کارکنان مستقیم تولید و کارکنان پشتیبانی تولید درج می‌شود.

سود ناخالص

تفاوت بین درآمد و قیمت تمام شده کالای فروخته شده قبل از محاسبه هزینه‌های عملیاتی، سود ناخالص نامیده می‌شود. این سود میزان پوشش سایر هزینه ها را نشان می‌دهد و یک عامل تحلیلی مناسب برای مقایسه با سنوات قبل و شرکت های مشابه است. یادآوری می‌شود که هرچه موجودی انتهای دوره کمتر گزارش شود، سود ناخالص کمتر خواهد شد.

هزینه‌های فروش، اداری و عمومی

در واقع بخشی از هزینه‌های عملیاتی است که انجام آنها به منظور تحقق درآمد اجتناب ناپذیر است. بر همین اساس که هزینه‌های نیروی انسانی مربوط به کارکنان اداری و ستادی شرکت‌ها در این بخش درج می‌شود.

سود عملیاتی

با کسر هزینه‌های فروش، اداری و عمومی از سود ناخالص می‌توان سود عملیاتی را استخراج کرد. بهترین شاخص کارایی عملیاتی مدیرعامل یک شرکت در گزارش سود و زیان، همین سود عملیاتی است.

سود خالص

پس از تاثیر هزینه‌های تامین مالی و اعمال مالیات بر درآمد، می‌توان از سود عملیاتی به سود خالص یا به عبارت دیگر «آخرخط» دست پیدا کرد. این سود، حاصل کسر کلیه هزینه‌ها از درآمدها است و لذا بخشی از سود خالص به دست آمده ممکن است به صورت نقد و بخش دیگر آن به صورت حساب‌های دریافتنی در آینده باشد.

خاطر نشان می‌شود از آنجا که صورت‌های مالی باید تغییرات حقوق صاحبان سهام را منعکس کند. بخشی از این تغییرات در گردش حساب سود و زیان انباشته در ذیل صورت سود و زیان دوره انعکاس می‌یابد و به نوعی موجب انسجام و پیوستگی صورت های مالی اساسی می‌شود. به عبارت دیگر، در صورت سود و زیان دوره، تنها درآمدها و هزینه‌های دوره جاری منعکس می‌شوند. درحالیکه درگردش حساب سود/زیان انباشته اقلامی نظیر تعدیلات سنواتی و تخصیص سود نیز وجود دارد که ارتباطی با درآمدها و هزینه های دوره جاری ندارند. باتوجه به اهمیت اطلاعات مندرج در حساب سود/ زیان انباشته، گردش این حساب، متشکل از سود/زیان دوره، سود/ زیان انباشته ابتدای دوره، تعدیلات سنواتی و هرگونه مبلغ انتقالی از سایر سرفصل‌های حقوق صاحبان سهام، سود قابل تخصیص، سهام مصوب و در نهایت سود انباشته در پایان سال است.

گردآوری توسط: تحقیقستان